Herhangi bir ürünün, üretildiği yerden son tüketiciye kadar olan süreçteki nakliye, depolama, gümrükleme, ambalajlama, dağıtım gibi durumlarını ifade eden lojistik kavramı, farklı taşıma yöntemleriyle gerçekleşebilmektedir. Taşınılan malın miktarına, ağırlığına ve türüne göre de farklı taşıma yöntemleriyle lojistik işlemi gerçekleşmektedir. Günümüzde taşıdığı avantajlar bakımından en çok tercih edilen taşıma yöntemlerinden bir tanesi olan denizyolu taşımacılığı, limanlar arası transfer işlemlerinin gerçekleştiği, ürünlerin nakledildiği ve istenilen ürünün istenilen zamanda gönderildiği bir lojistik türüdür.
Denizyolu Taşımacılığında Yük Çeşitleri Nelerdir?
Diğer lojistik türlerinde olduğu gibi denizyolu taşımacılığında da belirli paketler ve sistemler geçerlidir. Taşınılan yükün miktarına, çeşidine ve taşıma yöntemlerine göre ise denizyolu taşımacılığı yük çeşitleri ortaya çıkmaktadır. Bunları ise şu şekilde sıralayabiliriz:
- Türkiye aktarmalı, transit taşımalar
- Opentop, reefer ya da ISO tank gibi özel konteynır taşımacılığı
- FCL ya da LCL konteynırlar ile ithalat ve ihracat taşımaları
- Yurt içi dağıtım özellikleri
- Kapıdan kapıya lojistik taşımacılık
- Çimento, demir, çelik ve hammadde gibi endüstriyel madde taşımacılığı
- Toprak, çimento ve benzeri dökme yük ve genel kargo taşımacılığı
- Genel kargo taşımacılığında, değerli cevherler, çelikler, demirler, araçlar, iş makineleri gibi taşınabilen ürünlerin yanında denizyolu ile taşınması düşünülen personel dahil olmak üzere, hayvan dahil her türlü taşıma yapılmaktadır.
Uluslararası Denizyolu Taşımacılığı Nedir ve Avantajları Nelerdir?
Uluslararası sularda gerçekleşen lojistik işlemlerinin gerçekleşmesi, uluslararası denizyolu taşımacılığı olarak adlandırılmaktadır. Diğer taşımacılık yöntemlerine oranla çok daha az maliyeti olan bir taşıma yöntemidir. Bu sebeple tüm dünya da %80 oranında tercih edilen bir taşımacılık yöntemi olarak karşımıza çıkmaktadır. Çok büyük ve çok fazla miktarlara sahip olan ürünlerin tek bir seferde taşınmasına olanak sağlamaktadır. Deniz taşımacılığı kırılma ve zarar görme gibi ihtimali bulunan değerli yüklerin taşınması için de avantajlı bir taşıma yöntemidir. Fakat bu taşımacılık yönteminin en önemli avantajı dünyanın her noktasına kolay bir şekilde ulaşım imkanı sağlamasıdır. Ülkeler arası sınır aşımı problemi yaşanmaz ve bu da denizyolu taşımacılığını en güvenilir taşımacılık yöntemi haline getirir.
Denizyolu Taşımacılığı Türleri Nelerdir?
Denizyolu taşımacılığı, türlerine göre iki farklı gruba ayrılmaktadır. Liner ve tramp olarak ayrılan bu gruplar farklı açılardan kazanım sağlanmasına sebep olmaktadır.
- Tramp taşımacılıkta önemli olan şey yüktür. Geminin ne zaman kalkacağı, limana ne zaman varacağı ve hangi rotayı takip edeceği önceden belli olan tramp taşımacılıkta gemi tamamen dolmadan hareket etmez.
- Liner taşımacılıkta önemli olan şey verilen hizmettir. Tarife esaslı olan bu taşımacılıkta, geminin ne zaman kalkacağı, limana ne zaman varacağı ve hangi rotayı takip edeceği yükün sahibi olan firma tarafından bilinmektedir.
Genel olarak mal ve yüküne göre de denizyolu taşımacılığı beşe ayrılmaktadır.
- Tanker Taşımacılığı: Özellikle petrol, petrol atıkları, her türlü gaz ya da kimyasal maddeler gibi tehlikeli maddelerin taşınması için kullanılan taşıma yöntemidir. Bu gazların ve kimyasal maddelerin taşınması tanker taşımacılığıyla gerçekleşmektedir.
- Ro-Ro Taşımacılığı: Deniz bağlantısı karayoluyla sağlanan ve liner taşımacılığın en temiz örneklerinden bir tanesi olan bir taşımacılık yöntemidir. Gemilere taşınması zor olan tır, kamyon gibi yükle dolu araçlar yüklenmektedir.
- Konteyner Taşımacılığı: Uluslararası kriterlere uygun olarak hazırlanan konteynerler gemiler tarafından en çok kullanılan bir yöntemdir. Denizyolu taşımacılığının %85’ini oluşturan konteynerler, yüklerin bir ülkeden diğer ülkeye taşınmasıyla gerçekleşmektedir.
- Kombine Taşımacılık: Özellikle hububat başta olmak üzere maden cevheri gibi ürünlerin taşınması için tercih edilen bir yöntemdir.
- Dökme Yük Taşımacılığı: Kömür, tuz, çimento ve şeker gibi dökme yüklerin denizler arası taşınmasını sağlayan bir yöntemdir.